Te Judice Wijnproevers-genietschap: Te Judice
2006: Pinot Noir all over the World
Wanneer en Wie
9 oktober 2006
door Ronny Vos
Verslag: Bert Gilles
IntroPinot of pineut?

Zoals weinige andere cépages, telt de Pinot Noir, Bourgogne’s beroemde rode telg, even fanatieke voor- als tegenstanders.
Van de druif wordt aangenomen dat ze, als geen ander, de specifieke kenmerken van het Terroir in de wijn kan weergeven. Dit verklaart waarom, in de Bourgogne, bij voorbeeld, er twee behoorlijk verschillende wijnen gemaakt kunnen worden in aangrenzende percelen, waar microklimaat, bodemgesteldheid, drainage en zonne-inval (samen de essentie van “terroir”), al dan niet lichtjes variëren. Let wel, dit alles op basis van één en dezelfde Pinot-Noir druif!
Toch is en blijft het een moeilijke rakker, die Pinot! Hij is gevoelig aan schimmel, aan lage temperatuur, aan vocht en geeft, indien hij zijn draai niet vindt, al snel zure, rauwe, alcoholische gedrochten in het glas, vooral indien men de versnippering van de percelen heeft willen compenseren met hoge rendementen!
Bovendien pleegt deze druif, net omdat hij zoveel oenologische aandacht opeist, zich te 'sieren' met een stevig prijsetiket, en dit vooral in zijn thuisbasis, de Bourgogne.
Gelukkig is de variëteit ook uitgewaaierd over zowat heel de planeet en is de Bourgogne al lang niet meer het Mekka van de Pinot-Noir-aanbidders.
Slechts het onverbiddelijke oordeel van het glas zal dan ook het onderscheid moeten maken tussen Pinot en Pineut!



Naar Top
Wijn Selectie1. Australië
Jonge kers.
Zeer nadrukkelijk aroma van rode aalbesjes, viervruchtenjam, groene amandel en lichte houttoets.
We nemen een fris-zure aanzet van framboos en aalbesjes waar, aangevuld met jonge kriek en vlierbes. De jonge, vinnige tannines met peperige alcohol leiden een behoorlijk evenwichtige finale in.
G: 13 10 €.

2. Oostenrijk
Lichtjes geëvolueerde kers
Licht zwavelig in de neus met putjesgeur, gerookt en de fruitigheid van kriek en middelrijp rood bosfruit, accenten van cassis, braam en kriek. Ook wat kaneel en hout.
De smaakaanzet is lichtjes zoet met wat rijper rood fruit en bosfruit. Droge tannines gaan over in een soepelkruidige finale met peperige uitloop.
G: 13 10.05 €.

3. Nieuw-Zeeland
Dakpanrood.
De geur is nagenoeg identiek met 1., wel wat meer gesloten en een beetje kruidiger.
Droge smaakaanzet met jong eikenhout en eerder ruwe tannines, kriek en rijpere framboos de wijn rondt af in een droogkruidige, wat ruwe alcoholfinale.
G: 12 10.05 €.

4. Bourgogne
Dakpanrood.
De wijn lijkt van een zuiver Bourgognetype: putje, stalgeur, wat rokerig en zwavelig en met kersenpit.
De mild-bittere smaakaanzet geeft soepel zuur in de opvolging, walnootbitter, met kersenpit en kruidigheid op de achtergrond van een alcoholische finale. Al bij al toch geen echt aangename wijn…
G: 11 14 €.

5. Italië
Licht kriekenrood.
Behoorlijk alcoholische geuraanzet met aalbesjes en framboos, eerder zwak van concentratie.
In de smaak vinden we rode besjes terug, samen met framboos, soepel zuren en warme alcohol. De wijn eindigt op een kruidige alcoholfinale. Eerder lichtvoetige wijn.
G: 12.5 14 €.

6. Duitsland
Wat dieper doorkleurde kriek.
Goed gevarieerde neus met donkere fruittonen: blauwe pruim, kers maar ook zoethout, karamel en tabak. Bescheiden alcohol.
Veel rondeur in de smaakaanzet met krachtige, droge maar aangename tannines, soepel zuur en rijper donker fruit: braam, kriek, kers en krent. Cacao en tabak leiden een evenwichtige, alcoholgeladen finale in.
G: 15 15 €.

7. Californië
Gemiddeld doorkleurde kriek.
Groen hout, viervruchtenjam en kaneel.
Peperkruidige smaakaanzet, alcoholgeladen met soepel zuur en jonger fruit. Aangename fruitige, soepelkruidige alcoholfinale.
G: 13.75 12.90 €.

8. Elzas
Lichte, geëvolueerde kriek.
Ietwat grove neus van walnootbast, groene amandel, cassis, rood bosfruit en alcohol.
Krachtig opzittende zuren wisselen af met soepele tannines, voldoende alcohol en middelrijp rood bosfruit. Kruidige alcoholfinale. Wijn zonder betekenis.
G: 11.5 12.05 €.

9. Oregon, USA
Geëvolueerd dakpanrood.
Ronde neus met elementen van karamel, tabak, bosgrond en donker fruit op alcohol en gekonfijt fruit.
Milde, volle, kruidige smaakaanzet met rijp fruit op alcohol, zoethout en tabak. Lange, droogkruidige finale.
G: 11.75 15 €.

10. Argentinië
Meer geconcentreerde kriekenkleur.
Tuinkruiden, selder en anijs. Ook wat boenwas. Fruittonen van kers en braam.
Zeer voldragen, kruidige, droge en indringende tannines. Cacao en gekonfijt zwart fruit: krent en rozijn. Lange, droge en tanninegeladen finale.
G: 14.5 12.5 €.

11. Zuid-Afrika
Dakpanrood met evolutie.
Elegante, fijnkruidige neus : kruidnagel, Eucalyptus, balsamico en rood/donker fruit.
Zeer kruidige aanzet met lichtvoetige alcohol, spits zuur en wat bescheiden tannines. De wijn dooft wel wat simpel uit…
G: 12.5 10.50 €.

12. Chili
Al bij de eerste slok ontplooide zich voor onze neusvleugels een oenologisch rampgebied waarbij de lijfgeur van de hoogbejaarde heer Pinochet zowaar de allures van Chanel 5 zou aannemen…
13.33 €
Naar Top
Extra InfoAlgemeen
Pinot Noir wordt wereldwijd beschouwd als een klassedruif. Hij is in alle rode Bourgognes tussen Dijon en Chalon verwerkt. Toch zijn er nergens twee wijngaarden te vinden die een Pinot met dezelfde smaak leveren. Enige oorzaak: terroirverschillen. Iedere wijngaard heeft een eigen macro- en microklimaat: een plaatsgebonden bodemstructuur, een eigen ligging op zon en wind, een eigen verloop van dag – en nachttemperatuur. Daarom hebben vergelijkingen alleen zin als het erom gaat die verschillen vast te stellen in kracht, kruidigheid en aroma’ s waarin deze druif tot expressie komt . Niet om te beoordelen of de wijn “beter” of “slechter” is dan de model-Pinot uit Frankrijk. Dat is nog eens bevestigd tijdens een Pinot-symposium van de Wine and Food Association in Amsterdam. Daar kregen beroepsproevers 18 verschillende Pinots in het glas, uit Duitsland, Californie en Australië. Drie wijnspecialisten Wolf Dietrich Salwey uit Baden, John Schell uit Maastricht en Walter Schug, Californie, maakten daar nog eens duidelijk dat Franse Pinots dan van oudsher als smaakiconen mogen worden beschouwd, maar dat ook andere wijnstreken de Pinot grote prestaties kunnen laten leveren, zodra de wijnmaker grip heeft op het specifieke gedrag van die druif onder lokale omstandigheden. Salwey benadrukte dat de Duitsers er niet meer naar streven de Pinot de sublieme expressie van de vrucht te geven, maar hem zijn groeiomstandigheden willen laten reflecteren. Dat is, verzekerde hij, ook het uitgangspunt van de VDP, de organisatie van topwijnboeren in zijn land.

Maatwerk
Het valt niet te ontkennen dat de Pinot op de Franse kalkgronden topwijnen kan voortbrengen. Maar dat ligt niet uitsluitend aan de bodemstructuur. Er moet ook gewerkt worden met klonen, die optimaal aan het terrein zijn aangepast. Dat houdt dus maatwerk in. Een bepaald type heilig verklaren voor de hele wereld is een misrekening gebleken, die vooral in Californie schade heeft aangericht. Daar zijn de wijnboeren bovendien tot het inzicht gekomen dat de trukendoos in de kelder de fouten van “buiten” nauwelijks kan compenseren. Wijngaardverzorging, natuurvriendelijke bestrijdings- en bemestingsmethoden, groene oogst, druivenselectie en opbrengstbeperking krijgen de laatste jaren ook daar steeds meer aandacht. En van de overdosis hout, waaraan het fruit lange tijd bijna bezweek, zijn de wijnmakers inmiddels teruggekomen.

Bescheiden
Wie in een Amerikaanse of andere nieuwe- wereld-versie versie 'typisch” Pinot wil proeven, wordt meestal teleurgesteld, omdat hij “typisch“ dan verwart met de Franse expressie, gekoppeld aan het daar aanwezige terroir. En bovendien is de druif op zichzelf nogal bescheiden in z’n natuurlijke presentatie, vergeleken met een soort als de cabernet-sauvignon, die genetisch van een totaal ander kaliber is.
De pinot noir is een moeilijke druif. Hij reageert snel op klimaatwisselingen. De wijnboeren noemen dat “capricieus”, maar dat kan ook neerkomen op “rancuneus' als de wijngaard niet met “begrip” voor de soort wordt behandeld. Daarom is er, zoals John Schell van New World Wineries het uitdrukte, in een wijnland als Australië nog steeds geen definieerbare Pinot-stijl. Die is nog “onder constructie”, totdat ook daar de gedragingen van de soort per regio of zelfs per wijngaard zijn geanalyseerd en op basis daarvan kunnen worden beheerst.

Uitdagingen
Intussen zijn er voor wijnmakers nogal wat kwaliteitsuitdagingen. Dat begint al met de selectie van de terroirs, waarbij rekening wordt gehouden met de gewenste gemiddelde groeitemperatuur en de dag – en nachtschommelingen daarin. De beste “sites” voor de pinot liggen in de koelste regio’s, hebben een goede drainage en zijn beplant met klonen die ter plaatse het beste resultaat bieden. Zo gaven de inmiddels afgeschafte Dijon-klonen daar wel rijp fruit, maar praktisch geen aroma’s. En die voorzien de wijn nou juist van zijn complexiteit.

Luchtdruk
De Duitse wijnboer Salwey attendeerde nog op luchtdrukverschillen, waardoor wijn zich wisselend kan presenteren. Dat kan een rol spelen bij wijn die reist, maar ook in de kelder van het wijngoed zelf. “Er zijn dagen dat ik daar mijn eigen wijn niet vind smaken. Dat ligt dan aan het weer, maar het heeft ook met mijn eigen stemming te maken”.
Kortom: meegebrachte wijnen smaken thuis vaak anders dan wanneer je ze in hun geboortestreek proeft. Dat ligt dan aan die “millibaren”. En dat geldt uiteraard ook voor Pinot, waarvan het smaakpallet indrukken van aardbeien tot truffel, van kruidig tot mineraal en van kersen tot cederhout laat waarnemen.

Typische Geuren en Smaken
Varietal Aromas/Flavors:Processing Bouquets/Flavors:
Fruit: cherry, strawberry, raspberry, ripe tomatoTerroir: mushroom, earth, barnyard, truffle, leather, meat
Floral: violet, rose petalOak (light): vanilla, coconut, sweet wood
Spice: sassafras, rosemary, cinnamon, caraway, peppermintOak (heavy): oak, smoke, toast, tar
Herbal: rhubarb, beet, oregano, green tomato, green tea, black oliveBottle Age: cedar, cigar box
Meer details over de wijn-selectie, vind je in onderstaande Word-file:
PinotNoir.doc
Naar Top
SlotbeschouwingDank aan Ronny voor het geduldige zoekwerk!

Volgende avond: 20 nov. 06: Côte Rôtie, Condrieu., door Ivo.
Tot zolang!

Bert Gilles

Voor meer informatie? Contacteer ons via Email: tejudice@xceed.be